Gepubliceerd
Laatst bijgewerkt
lees tijd

IACM-Berichten van 29 oktober 2007

Authors

Wetenschap — Cannabisextract werkzaam zonder ontwikkeling van tolerantie in een 2 jaar durend onderzoek

Volgens een Brits onderzoek bij patiënten met multiple sclerose die leden aan neuropatische pijn, behield een cannabisspray (Sativex) zijn pijnstillende werking gedurende de hele periode van twee jaar. Na een gecontroleerd onderzoek van vijf weken dat bij 64 patiënten uitgevoerd werd die ofwel het cannabisextract Sativex ofwel een placebo kregen, namen 63 patiënten deel aan een uitgebreide studie. De gemiddelde duurtijd van de studie was 463 dagen. Het onderzoek werd door 34 patiënten gedurende meer dan een jaar gevolgd en 28 vervolledigden de complete studie (van 701 tot 917 dagen). Door nevenwerkingen van de onderzoeksmedicatie trokken 17 patiënten zich terug uit het onderzoek.

De gemiddelde pijnscore voor alle patiënten die deelnamen aan het eerste korte onderzoek, was 6,5. De gemiddelde pijnscore tijdens de laatste week van de langlopende studie was 3,8 bij de cannabisgroep en 5,0 bij de placebogroep. Bij de 28 patiënten die de twee jaar durende opvolging van het onderzoek vervolledigden, was de gemiddelde pijnscore 2,9 tijdens de laatste week van de behandeling. Minstens één neveneffect werd waargenomen door 92 procent van de patiënten. Die bijwerkingen waren doorgaans mild of matig. Er waren twee ernstige bijwerkingen, namelijk een hartritmestoornis en een inzinking, beide bij eenzelfde patiënt die gehospitaliseerd diende te worden. De onderzoekers concludeerden dat het cannabisextract werkzaam was zonder ontwikkeling van tolerantie t.o.v. de pijnstillende werking van de drug over een uitgebreide tijdsperiode zonder de noodzaak om de dosis van de drug te verhogen.

De complete studie is online beschikbaar op: http://www.clinicaltherapeutics.com/articles/2068_rog.pdf

(Bron: Rog DJ, Nurmikko TJ, Young CA. Oromucosal delta-9-tetrahydrocannabinol/cannabidiol for neuropathic pain associated with multiple sclerosis: an uncontrolled, open-label, 2-year extension trial. Clin Ther 2007;29(9):2068-79.)

Wetenschap — Pijnstillende werking van gerookte cannabis was dosisafhankelijk bij experimentele pijn in gezonde proefpersonen

Volgens een onderzoek met 15 gezonde vrijwilligers aan de Universiteit van Californië in San Diego, was de werking van gerookte cannabis bij experimentele pijn het sterkst in een matige dosis. Een lage dosis had geen relevante werking en een hoge dosis verhoogde de pijn. De pijn werd veroorzaakt door een injectie met capsaicin in de voorarmen 5 en 45 na de toediening van de drug. Capsaicin is een bestanddeel van pikante pepers dat de huid irriteert. Bij vier gelegenheden rookten de deelnemers ofwel een placebo cannabissigaret (0 procent THC) ofwel een cannabissigaret met 2 procent, 4 procent of 8 procent THC.

Vijf minuten na de toediening van de cannabis had geen enkele dosis enig effect op de pijn die door capsaicin veroorzaakt was. Maar 45 minuten na de opname van de cannabis was er evenwel een belangrijke pijnvermindering bij de middelmatige dosis en een belangrijke toename van de door capsaicin veroorzaakte pijn bij hoge dosis. Er werd geen werking waargenomen bij lage doses. De onderzoekers concludeerden dat hun onderzoek erop wijst dat "een matig pijnstillend effect waargenomen wordt bij het roken van cannabis, met een pijnvermindering bij lagere doses en een pijnverhoging bij hogere doses."

Uit verscheidene eerdere studies bleek reeds dat cannabis dikwijls experimentele pijn niet verminderde of zelfs verhoogde bij gezonde proefpersonen, terwijl een meer constante pijnstillende werking werd waargenomen bij patiënten met neuropatische pijn met de grootste pijnvermindering bij de hoogste doses. Experimenteel onderzoek bij dieren toonde ook de reactie aan van het endocannabinoïdensysteem bij chronische pijn. Dat kan een verklaring zijn voor de verschillen tussen de effecten bij gezonde personen en bij pijnpatiënten. Nochtans werden ook in een Zwitsers onderzoek van 2006 naar de werkzaamheid van THC bij spasticiteit ten gevolg van ruggenmergschade enkele patiënten uit de patiëntengroep gehaald wegens een verergering van de pijn na de toediening van THC.

Het artikel is online beschikbaar op de website van het tijdschrift Anesthesiology:

http://www.anesthesiology.org

(Bron: Wallace M, Schulteis G, Atkinson JH, Wolfson T, Lazzaretto D, Bentley H, Gouaux B, Abramson I. Dose-dependent effects of smoked cannabis on capsaicin-induced pain and hyperalgesia in healthy volunteers. Anesthesiology 2007;107(5):785-796.)

Kort nieuws

Groot Brittannië — Symposium

Een gezamenlijk symposium van de Academie voor Farmaceutische Wetenschap en de Britse Koninklijke Farmaceutische Vereniging, getiteld "Cannabinoid Medicines", zal gehouden worden op 10 maart 2008 in Londen. Meer informatie op: http://www.rpsgb.org/worldofpharmacy/events. (Bron: Persoonlijke communicatie)

België — Conferentie over de cannabisteelt

Het Instituut voor Sociaal Drugsonderzoek (ISD) van de Universiteit van Gent (België) organiseert een tweedaagse conferentie op 3 en 4 december. Tussen 2005 en 2007 zette het Instituut een grootschalige studie op en interviewde ongeveer 750 cannabiskwekers over hun motieven. Belgische en Nederlandse deskundigen zullen debatteren over de verschillende aspecten van de productie en de economische consequenties. Sprekers zijn onder meer Prof. Tom Decorte, Prof. Adriaan Jansen, Joep Oomen, Prof. Frank Bovenkerk, Prof. Peter Cohen, de burgemeesters Gerd Leers (Maastricht-NL), Marcel Hendrickx (Turnhout-B) en Jan Lonink (Terneuzen-NL). Meer informatie op: http://www.law.ugent.be/crim/ISD. (Bron: Persbericht van het ISD van 18 september 2007)

Wetenschap — Depressie

In een diermodel voor depressie vertoonde een synthetische cannabinoïde (WIN55,212-2) antidepressieve effecten. Deze werking was afhankelijk van de CB1 receptor en kwam tot stand via een serotonine receptor (5-HT-receptor). (Bron: Bambico FR, et al. J Neurosci 2007;27(43):11700-11711.)

Wetenschap — Pneumothorax

Artsen van de Afdeling Algemene Thoraxchirurgie van het Universitair Ziekenhuis van Bern in Zwitserland, stelden tijdens de laatste jaren een opmerkelijke toename vast van het aantal jonge patiënten met longemfyseem en spontane pneumothorax. De meesten van hen waren zware gebruikers van gecombineerd cannabis en tabak. (Bron: Beshay M, et al. Eur J Cardiothorac Surg, 9 Oct 2007; [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])

Wetenschap — Bescherming van het hart

Bij experimenteel onderzoek werd waargenomen dat cannabinoïden het hart beschermen tijdens een daling van de bloed- en de zuurstoftoevoer. CB1 receptoren zijn voornamelijk aanwezig op endothele hartcellen en halen hun beschermende werking uit de productie van stikstofmonoxide. CB2 receptoren daarentegen, die op de hartcellen aanwezig zijn, hebben een beschermende werking die onafhankelijk is van die endothele factor. (Bron:: Lepicier P, et al. Life Sci, 24 Sep 2007; [Elektronische publicatie voorafgaand aan de gedrukte versie])